Zwyczajne znamię? - a może czerniak?

Mianem znamienia określa się każdą zmianę w budowie tkanki skórnej, która ma budowę przypominającą płaską lub uwypukloną plamkę, albo postać krostki. Dlatego tez do znamion zaliczamy zarówno pospolite pieprzyki jak i tzw. "myszki", naczyniaki, znamiona naskórkowe. 

Zazwyczaj znamiona barwnikowe posiada na swej skórze każdy z nas, rzadkością jest by ktoś nie miał chociaż jednej. Niektóre ze zmian mogą jednak budzić nasze podejrzenia. Warto więc obserwować własną skórę zwłaszcza gdy intensywnie się opalamy bądź korzystamy z solarium. Zagrożona jest w szczególności grupa osób, których skóra jest jasna i obfita w znamiona. Zaliczamy tu np. blondynki, a także osoby rudowłose z niebieskimi oczami. 

Konieczna wydaje się znajomość elementarnej wiedzy:

• pieprzyki prawidłowe powinny mieć kształt regularny (okrągły, owalny, płaski lub lekko uwypuklony) 
• ich zabarwienie jest stosunkowo jednolite lub w 2 odcieniach brązu. 

Należy pamiętać by bezwzględnie chronić każde znamię przed ekspozycją na promieniowanie UV, gdyż początkowo niegroźne może przerodzić się w zmianę nowotworową. Nie należy również rozdrapywać zmian, gdyż niekiedy zmiany brodawkowate wywołane przez wirusy mogą przenieść się w inne miejsce. 

Znamię dysplastyczne, które może przeobrazić się w czerniaka zazwyczaj ma swoje określone cechy charakterystyczne po których zaobserwowaniu powinniśmy nabrać podejrzeń:

• nieregularny kształt znamienia, brzegi postrzępione
• często zmiana przypomina kształtem "kleks" o lekko wypukłej strukturze
• znamię jest stosunkowo duże (min. 5 mm) lub stale się powiększa
• Co do barwy - znamię niekoniecznie musi być czarne jak wskazuje na to nazwa nowotworu "czerniak" - ale zazwyczaj jest ciemne. Niekiedy jednak widać na nim przejaśnienia: białe, brązowe lub różowe plamki. 

BADANIA DERMATOLOGICZNE - PAMIĘTAJMY O NICH !

Badania dermatologiczne zaleca się wykonywać raz w roku po okresie lata kiedy nasza skóra narażona była na promienie słoneczne bardziej niż zwykle. Gabinety dermatologiczne często wyposażone w aparaturę umożliwiająca o wiele dokładniejsze obejrzenie znamion niż możemy to zrobić sami. Warto udać się do gabinetu w którym do dyspozycji lekarza jest dermatoskop - umożliwia obejrzenie znamienia w 10 - krotnym powiększeniu. Dzięki temu dermatolog będzie miał dokładną możliwość odróżnienia zmiany dysplastycznej od zwyczajnego pieprzyka.

Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest poszukanie gabinetu w którym lupę dermatoskopu zastępuje kamera cyfrowa podłączona do komputera. W tym przypadku powiększenie jest aż 30-krotne. Jest to najbardziej precyzyjne badanie, zdjęcie wysyłane jest do komputera, który poddaje je szczegółowej analizie. Jedyny minus to brak refundacji takiego badania i oczywiście musimy wykonać je wówczas na własny koszt, który wykosi około 150 zł. Dla własnego zdrowia warto jednak czasem zainwestować i w porę wykryć potencjalnie złośliwą zmianę.

KOSMETYKI CHRONIĄCE PRZED UV - czy bezpieczne? NIE! 

Nie zawsze to co ma chronić nas przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego jest dla nas korzystne. Istnieją preparaty ku temu przeznaczone, do których często dodaje się związek o nazwie benzophenon-3. Benzofenon pochłania promieniowanie UV, chroniąc m.in. sam kosmetyk przed zmianą właściwości pod wpływem promieniowania słonecznego. Związek ten ma potwierdzoną szkodliwość dlatego też prawnie dopuszczony jest do stosowania w kosmetykach - ale tylko w dopuszczalnym stężeniu (ok.0,5% bądź mniej). Jeżeli użyta ilość tego związku jest większa wówczas producent ma obowiązek poinformowania o tym na etykiecie. Jego negatywny wpływ polega na generowaniu wolnych rodników, co może przyczyniać się nie tylko do powstawania mikrourazów skóry, ale również czerniaka czy innych chorób nowotworowych skóry. Fakt ten jest zaskakujący, gdyż kupujemy produkt ufając że jest dla nas nie tylko korzystny ale przynajmniej bezpieczny - tym czasem niechcący możemy pobudzić powstanie na naszej skórze zmiany nowotworowej. Jedyne co możemy zrobić to pilnie wystrzegać się etykiet i idąc na zakupy mieć ze sobą krótką listę substancji, które nie powinny znajdować się w kosmetykach. W kremach z filtrem znajdować się może nie tylko benzofenon 3 ale również 4 i 9. Ponadto związki te mają działanie alergizujące - a co istotne dla mężczyzn - ze względu na budowę zbliżoną do hormonów żeńskich przypuszcza się, że mogą mieć wpływ na zaburzenie gospodarki hormonalnej.