Morfologia jest podstawowym badaniem diagnostycznym, które każdy dorosły powinien wykonywać przynajmniej raz w roku. Jest to szczególnie zalecane w stanach ogólnego osłabienia, nienaturalnej bladości skóry, braku apetytu oraz stanach podgorączkowych. Badanie choć proste może dać podejrzenie niekiedy ciężkiej choroby i w porę uratować nam życie. Jednoznaczne postawienie diagnozy o ciężkiej chorobie jedynie na podstawie badania morfologicznego nie jest możliwe. Może jednak wskazać lekarzowi drogę - jakie badania należy dodatkowo wykonać.
Ht, Hct - Hematokryt - Oznaczany mikroskopowo. Jest to stosunek objętości skoagulowanych erytrocytów (lub też wszystkich elementów morfotycznych) do objętości całej krwi. Wyraża się go w procentach lub w ułamku (tzw. frakcji objętości). Norma jest inna w zależności od płci i wieku, a również zależnie od źródeł literaturowych.
kobiety - 37-47 %
mężczyźni - 42-52 %
noworodki - 44-62 %
dzieci i niemowlęta - 30-40 %
Hematokryt zbyt niski występuje w stanach przewodnienia organizmu, anemii oraz po większych krwawieniach, kiedy składniki morfologiczne są wolniej odtwarzane.
Wynik zbyt wysoki może świadczyć o nadkrwistości, odwodnieniu, lub w wyniku produkcji i wzrostu poszczególnych erytrocytów.
Hb, HGB - Hemoglobina - białko zawarte w krwinkach czerwonych, czerwony barwnik krwi. Jej funkcją jest transportowanie tlenu, a dokładniej przyłączanie go w płucach, a odłączanie w tkankach.
Poziom hemoglobiny może być zaburzony np. w wyniku mutacji genetycznych tj. anemia sierpowata, w chorobach zwanych hemoglobinopatiami, talasemia.
Hemoglobina odpowiada również za transport około 15 % ogólnej ilości CO2 przenoszonego przez krew. Kiedy cząsteczka Hb uwalnia tlen, to CO2 wchodzi w reakcją z grupą alfa-aminową globiny, tworząc karbaminian, przy czym powstają wolne protony zużywane w płucach przez efekt Bohra. W ciąży hemoglobina może spadać poniżej 11 g/dl.
Kobiety : 12-16 g/dl
Mężczyźni : 14-18 g/dl
RBC - Erytrocyty (krwinki czerwone) - najprościej mówiąc rozprowadzają tlen i dwutlenek węgla po organizmie.
Kobiety : 4,0-5,6 T/l
mężczyźni : 4,6-6,2 T/l
Za niski wynik świadczy zazwyczaj o anemii, może również być wynikiem złej, ubogiej diety. Poziom zbyt wysoki może wskazywać na chorobę szpiku kostnego. Poziom zaniżony jest zwykle naturalnym stanem w początkowej fazie ciąży - poniżej 4,0 T/l.
PLT - Płytki krwi (trombocyty) - główną funkcją jest udział w procesie krzepnięcia krwi. Wysoki poziom może pojawić się w gruźlicy, nowotworze, marskości wątroby, czy zakażeniach. Niski poziom może świadczyć np. o niewydolności nerek lub zaburzeniach w procesie krzepnięcia krwi. W ciąży liczba płytek krwi nie powinna ulegać zmianom.
Norma : 150-300 G/l
WBC - Białe krwinki (leukocyty) - rola w mechanizmach ochronnych ustroju. Wartość podwyższona może sugerować stan zapalny w organizmie, chorobę nowotworową lub hematologiczną. Zbyt mały wynik może skutkować osłabieniem bariery ochronnej organizmu. W końcowym etapie ciąży liczba WBC może przekroczyć nawet 10,0 g/l.
Norma : 4,0 - 10,0 g/l.
Nigdy nie wolno być lekarzem samemu dla siebie. Warto wiedzieć co oznaczają poszczególne elementy badania morfologicznego jednakże tylko dlatego by wiedzieć jakie schorzenia lub choroby mogą nam grozić. W przypadku jednak, gdy zauważymy jakiekolwiek odchylenia od normy należy koniecznie udać się do lekarza!
0 komentarze:
Prześlij komentarz